Transfer Luki Modricia do Milanu – choć jeszcze nieoficjalny – budzi więcej pytań niż entuzjazmu. Chorwat to bezdyskusyjny geniusz futbolu, a jego forma fizyczna wciąż imponuje, mimo że zbliża się do czterdziestki. Ale trzeba pamiętać, że gra na jednej z najbardziej wymagających pozycji – jako rozgrywający „box to box”, odpowiedzialny za cały środek pola. Trudno wyobrazić sobie, że będzie w stanie utrzymać intensywność na dystansie całego sezonu w Serie A, jeśli wokół nie będzie młodszych, dynamicznych partnerów.

Właśnie w tym kontekście warto przyjrzeć się innej decyzji Milanu – wypożyczeniu Francesca Camardy. 17-latek od dwóch lat uznawany jest za jeden z największych włoskich talentów. Ma tyle samo lat co Lamine Yamal, który już błyszczy na Euro 2024, ale jego rozwój ma przebiegać „klasycznie” – przez ogranie w Lecce, na piłkarskiej prowincji. To podejście rodem z lat 60., mimo że Camarda nie jest postacią zupełnie anonimową – trenował regularnie z pierwszym zespołem i zaliczył już kilka występów.

Jeśli ten „klejnot” rzeczywiście jest tak wartościowy, to dlaczego nie zostawić go w składzie jako trzeciego napastnika? Decyzja Milanu sugeruje, że albo nie wierzy się w jego potencjał, albo – co gorsza – paraliżuje klub strach przed ryzykiem. A przecież od lat problemem drużyny z San Siro jest brak intensywnego pressingu i zdolności do bronienia się przed nim – coś, czego nie poprawi żaden 39-letni wirtuoz, nawet jeśli nazywa się Modrić. W tej sytuacji świeżość i energia młodych powinny być bezcenne.

Nie zapominajmy, jak Milan zdobył swoje ostatnie mistrzostwo. Zespół Pioliego był jednym z najmłodszych w Europie, z Tonalim (21 lat) i Leão (22) na czele. Młodzież otoczona kilkoma doświadczonymi zawodnikami wystarczyła, by zdominować ligę. To był jasny sygnał, że odwaga popłaca. Tymczasem teraz, zamiast kontynuować tę drogę, klub wraca do „sprawdzonego doświadczenia”, które w europejskiej piłce coraz częściej oznacza stagnację. To przecież Milan wprowadził Donnarummę do pierwszej drużyny w wieku 16 lat. To tutaj w przeszłości debiutowali bardzo młodzi Baresi, Maldini, Van Basten czy nawet Rivera. Dziś jednak brakuje kontynuacji tej filozofii. I to nie tylko problem Milanu. Inter wyszedł na finał Ligi Mistrzów z drużyną o jednej z najwyższych średnich wieku w Europie (ponad 29 lat) i został pokonany przez PSG, który z kolei był najmłodszym zespołem w całych rozgrywkach (poniżej 24 lat). 

Dane są bezlitosne. W Serie A najmłodsi zawodnicy to najczęściej obcokrajowcy. Wśród włoskich wychowanków poziom wykorzystania młodzieży jest najniższy wśród wszystkich topowych lig. Hiszpania deklasuje Włochy w tym względzie – zarówno pod względem liczby młodych graczy krajowych, jak i ograniczonego udziału cudzoziemców w tej kategorii wiekowej. Problem leży nie tylko w strukturach, ale w mentalności. Wybory trenerów i działaczy zbyt często kierują się ku „używanemu, sprawdzonemu towarowi”. Gra na alibi dominuje nad odwagą. A przecież jeśli futbol – jak się dziś często mówi – to także biznes, to nie sposób prowadzić skutecznej firmy bez choćby minimalnego ryzyka.