Po prawie 12 godzinach obrad w Radzie Miejskiej Mediolanu zatwierdzono uchwałę dotyczącą sprzedaży stadionu San Siro Interowi i Milanowi: 24 głosy "za", 20 "przeciw" i żadnego wstrzymującego się od podjęcia decyzji. Miasto sprzeda stadion wraz z przyległymi terenami klubom za 197 milionów euro. Powstanie nowy obiekt, a stare San Siro zostanie zburzone. Kluby w oficjalnym komunikacie wyraziły swoją satysfakcję: "Historyczny krok w stronę przyszłości". Na temat nowego stadionu wiadomo na razie tyle, ile zostało przedstawione w 253-stronicowej dokumentacji zaprezentowanej przez oba kluby w marcu tego roku. W oczekiwaniu na akt notarialny i ostateczny projekt zakłada się rozpoczęcie prac w 2027 roku, aby obiekt był gotowy do użytku przed Euro 2032. Całość inwestycji miałaby zostać ukończona w 2035 roku. Przyjrzyjmy się teraz wszystkim szczegółom (zdjęcia i wizualizacje mają charakter poglądowy).

1. Jak będzie wyglądał nowy stadion w Mediolanie

Spośród trzech opcji (brak wspólnego stadionu, renowacja obecnego czy budowa nowego, wspólnego obiektu) Inter i Milan wybrały tę trzecią: budowę nowego stadionu po zachodniej stronie kompleksu oraz częściowe zachowanie obecnego San Siro. Istniejący obiekt zostanie przebudowany i przekształcony w przestrzeń muzealno-handlową. Jak wyjaśniła dokumentacja opublikowana w marcu, "to najlepsza okazja do zintegrowanego i zrównoważonego rozwoju dzielnicy San Siro, spójna z miejskimi obiektami strategicznymi oraz ewolucją Mediolanu w kierunku policentrycznej tkanki miejskiej o synergicznych funkcjach". To rozwiązanie pozwala również "zachować pamięć historyczną stadionu Giuseppe Meazzy – obiekt zostanie przekształcony i będzie mieścił hotel, biura, sklepy oraz przestrzenie przeznaczone dla mieszkańców, z funkcjami skierowanymi do społeczności, w tym strefami dla seniorów i młodzieży". Szacuje się, że całkowita inwestycja wygeneruje około 4,6 miliarda euro dodatkowych wpływów i stworzy 18 tysięcy miejsc pracy.

2. Zalety przyjętego rozwiązania

• W dokumentacji przedstawionej przez Inter i Milan zostały szczegółowo opisane korzyści wynikające z zaprojektowania i realizacji budowy nowego stadionu. Podsumowano je w następujący sposób:
• Nowoczesny obiekt: budowa nowego stadionu pozwoliłaby stworzyć infrastrukturę na najwyższym poziomie, zdolną do optymalnej organizacji wydarzeń i podnoszącą jakość doświadczenia kibiców.
• Wartość dodana dla otoczenia: dzięki "zielonemu masterplanowi" możliwa będzie rewitalizacja całego obszaru, który stanie się atrakcyjnym miejscem również dla innych aktywności gospodarczych i społecznych.
• Zrównoważony rozwój i innowacje: projekt opiera się na ekologicznych rozwiązaniach energetycznych i nowoczesnym designie, co poprawi wizerunek Mediolanu na arenie międzynarodowej.
• Jakość doświadczenia: rozwiązanie problemów akustycznych dla pobliskiej dzielnicy oraz ograniczenie wibracji samej konstrukcji podczas wydarzeń.
• Inkluzywność: projekt będzie uwzględniał pełną dostępność poprzez eliminację barier architektonicznych, tak by każdy mógł w pełni korzystać z obiektu.
• Standardy sportowe: nowy stadion zostanie zaprojektowany zgodnie z normami FIFA, UEFA i FIGC.
• Bezpieczeństwo: rozwiązanie problemów związanych z bezpieczeństwem i kontrolą przepływu ludzi.
• Ekologia i zieleń: zwiększenie powierzchni przepuszczalnych i terenów zielonych.
• Rozbudowa infrastruktury: poprawa komunikacji dzięki całkowitej przebudowie tunelu Patroclo.

3. Podest i miasteczko sportu

Nowy stadion będzie usytuowany w większej odległości od zabudowań mieszkalnych i zostanie wybudowany na podwyższeniu pełniącym funkcję wejścia dla kibiców. Jak zapisano w dokumentacji: "w dni, w których nie odbywają się mecze, część podestu otworzy się i przekształci w dużą miejską przestrzeń publiczną, zintegrowaną z otaczającym parkiem". Wokół stadionu powstanie swoiste miasteczko sportu z muzeum, sklepami klubowymi, biurami, hotelami, strefami gastronomicznymi i terenami zielonymi. Sama konstrukcja, choć ostateczne szczegóły będą znane dopiero w projekcie wykonawczym, będzie spełniać wszystkie wymagania, aby gościć finały Ligi Mistrzów.

Po negocjacjach między klubami a miastem w uchwale ustalono, że 50% terenu nie zostanie zabudowane, lecz przeznaczone na tzw. "zieleń głęboką", czyli trawniki, klomby i drzewa. Co więcej, minimum 80 tysięcy metrów kwadratowych terenów zielonych wróci do własności miasta po zakończeniu prac, finansowanych w całości przez oba kluby. Według planów klubów, przewiduje się przeznaczenie:

• 43 tys. m² powierzchni użytkowej na biura,
• 20 tys. m² na hotele,
• 15 tys. m² na parkingi.

Hotele mają mieć standard czterech gwiazdek (około 350 pokoi każdy). Jeśli chodzi o muzeum, szacuje się, że cena biletu wyniesie około 38 euro, a roczna frekwencja może osiągnąć nawet 450 tysięcy odwiedzających.

4. Pojemność

W dokumentacji wyjaśniono, że nowy obiekt całkowicie odmieni obszar San Siro i będzie spełniał wszystkie wymagania Serie A, uzyskując klasyfikację kategorii 4 UEFA oraz kategorii 1 FIFA. Stadion nie będzie użytkowany jedynie w dni meczowe: pozostanie w pełni funkcjonalny 365 dni w roku, oferując różne strefy i aktywności dla odwiedzających. Jeśli chodzi o widownię, pojemność została zaplanowana i dostosowana do różnych sektorów przeznaczonych dla poszczególnych grup użytkowników. Całość osiągnie około 71 500 miejsc. Nowy stadion poprawi doświadczenie kibiców w wielu aspektach w porównaniu z obecnym San Siro:

• Lepsza widoczność: każdy sektor zostanie zaprojektowany tak, by zagwarantować optymalne pole widzenia.
• Pełna dostępność: uwzględniono rozwiązania likwidujące bariery architektoniczne.
• Wyższy poziom bezpieczeństwa: nowoczesne systemy i lepsze zarządzanie przemieszczaniem się widzów.
• Większe przestrzenie dla kibiców: nowe strefy dedykowane fanom, komfortowe i funkcjonalne.
• Ulepszona akustyka i atmosfera: stadion będzie sprzyjał tworzeniu wyjątkowego klimatu podczas meczów.

5. Przestrzenie

Projekt nowego stadionu odwołuje się do tradycji historycznej: kształt misy widowni będzie oparty na dwóch pierścieniach, co nawiązuje do koncepcji architektonicznej San Siro z lat 50.
Architektura tego obiektu została zaprojektowana tak, aby:

• podkreślać tożsamość obu trybun za bramkami, zajmowanych historycznie przez Curve, serce dopingu Interu i Milanu,
• zminimalizować obecność barier pomiędzy kibicami a boiskiem, przy jednoczesnym zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa i kontroli.

Nowa konstrukcja misy zagwarantuje ponadto:

• doskonałą widoczność: minimalny kąt widzenia wyniesie 90°, co praktycznie eliminuje miejsca o ograniczonej perspektywie,
• maksymalną bliskość z boiskiem: widzowie znajdą się bliżej akcji, dzięki czemu projekt będzie bardziej kompaktowy i zoptymalizowany,
• znakomitą akustykę i atmosferę: bryła stadionu pozwoli na wzmocnienie klimatu meczów i wyjątkowe przeżycie wydarzeń sportowych,
• pełną dostępność w każdym sektorze: projekt zadba o wygodny dostęp dla wszystkich grup kibiców.

Dodatkowo, miasteczko stadionowe zaoferuje zróżnicowaną gamę usług, od dedykowanych punktów gastronomicznych po przestrzenie serwisowe, tak aby podnieść komfort i jakość spędzanego czasu podczas wydarzeń.

6. Komunikacja i układ dróg 

Na wniosek władz miasta w planie znalazła się rozbiórka i ponowna budowa tunelu Patroclo (podziemnego przejazdu wybudowanego na potrzeby Mistrzostw Świata 1990). Dzięki temu rozwiązaniu nowe trybuny stadionu będą odsunięte od zabudowań mieszkalnych przy via Tesio w dzielnicy San Siro. Koszt tej inwestycji został oszacowany na 22 miliony euro, a w jej finansowanie współuczestniczyć będzie Palazzo Marino (władze miejskie).

7. Terminy realizacji
Poniżej przedstawione zostały terminy realizacji poszczególnych etapów:

• Akt notarialny: po zatwierdzeniu przez oba kluby poprawek co do uchwały oraz po podpisaniu umowy urbanistycznej, konieczne będzie przeprowadzenie aktu notarialnego sprzedaży gruntów na rzecz Interu i Milanu – najpóźniej do 10 listopada.
• Projekt ostateczny: pracownie architektoniczne Manica oraz Foster + Partners mają przedstawić finalną wersję projektu w ciągu 6–8 miesięcy. Dokumentacja ta będzie musiała zostać zatwierdzona przez Conferenza dei Servizi, której czas procedowania nie powinien przekroczyć 90 dni.
• Początek i zakończenie prac: roboty budowlane powinny rozpocząć się w pierwszej połowie 2027 roku, a zakończyć do 2030 roku, tak aby nowy obiekt mógł zostać oddany do użytku w 2031 roku, na rok przed startem Euro 2032. Całość inwestycji, wraz z obiektami towarzyszącymi, powinna zostać ukończona do 2035 roku.

Rozbiórka San Siro: w pierwszej fazie oba obiekty będą funkcjonować równolegle, choć obecny stadion nie będzie już użytkowany. W ciągu 12 miesięcy od inauguracji nowego stadionu przewidziano jego demontaż i całkowite usunięcie.

Trzy etapy budowy (wg dokumentacji):
Faza 1: budowa nowego tunelu Patroclo, nowego stadionu, podestu wejściowego i wszystkich przestrzeni dodatkowych.
Faza 2: otwarcie nowego stadionu dla publiczności oraz częściowa dekonstrukcja San Siro.
Faza 3: realizacja kompleksu wielofunkcyjnego, planowana na lata 2032–2035.

8. Koszty

Kwota podana przez Inter i Milan wynosi 1,2 mld euro, z czego około 700 milionów euro ma zostać przeznaczone wyłącznie na budowę nowego stadionu. Szacunek ten obejmuje wszystkie prace związane z terenem San Siro, a więc:
- koszty budowy i realizacji części stadionowej,
- kompleksu wielofunkcyjnego,
- elektrociepłowni/centrum energetycznego,
- koszty utrzymania i konserwacji przewidziane na okres obowiązywania koncesji (2025–2030).

Z kosztorysu zostały natomiast wyłączone:
- wydatki związane z rekultywacją i oczyszczeniem terenu,
- rozbiórką San Siro,
- zakupem działek,
- tzw. soft cost (wydatki pośrednie),
- opłatami urbanistycznymi i dodatkowymi kosztami budowy,
- nakładami na neutralność węglową,
- nieprzewidzianymi wydatkami,
- wpływem inflacji,
- oraz podatkiem VAT.

9. Częściowe zachowanie obecnego San Siro

Milan i Inter planują wyburzenie ponad 90% obecnej konstrukcji stadionu San Siro. Zachowana ma zostać jedynie część drugiego pierścienia trybun, na której, jako obiekt zabytkowy, od 10 listopada zacznie obowiązywać ochrona inspektora.

Jak wyjaśniał dokument opublikowany w marcu: "częściowa rewitalizacja San Siro przewiduje całkowite usunięcie dachu, trybun trzeciego pierścienia, trybun pierwszego pierścienia, części trybun drugiego pierścienia oraz około 70% ramp charakterystycznych dla obecnej fasady. Efektem będzie obiekt, który zachowa swoją silną ikoniczność, dodatkowo podkreśloną przez jego nowe przeznaczenie".